تنیس

محقق : مسعود احمدلو

تنیس

تاریخچه

تا آنجا که شواهد تاریخی در این مورد نشان می‌دهد، ورزش تنیس طی قرون دوازده و سیزده میلادی ابتدا در کشور فرانسه ابداع شد.و در ابتدا فرانسوی ها برای زدن سرویس میگفتند tenez votre service یعنی سرویس و شما بزن و در زبان انگلیسی گفتن این سه کلمه از ادقام ten و vice تبدیل به تنیس شد . ارائه جدی این ورزش در سال ۱۸۷۲ بود که سرگرد هاری جم این ورزش را در شهر لمینگتن (انگلستان) به مردم معرفی کرد. در آن زمان مقررات و خصوصیات این ورزش با آن چه اکنون می‌بینیم تفاوت بسیار داشت. در سال ۱۸۷۷ (میلادی)، اولین بار در دنیا مسابقات تنیس با مقررات و قوانین بخصوصی در زمین‌های تنیس «باشگاه تنیس و کروکت ال انگلند» ویمبلدون برگزار گردید، محلی که هم اکنون بزرگ‌ترین مسابقات تنیس دنیادر آن برگزار می‌شود.به طور کلی تنیس اصلی‌ترین ورزش راکتی است . ورزش هایی چون پینگ پنگ، گلف و بدمینتون از تنیس منشاء گرفته‌اند.

تاریخچه تنیس در ایران

ظهور ورزش تنیس در ایران به بعد از جنگ جهانی دوم بازمی گردد. پیش از این در فاصله سالهای (1315-1318) باشگاه بوستان ورزش که دارای چندین زمین تنیس بود، در محلی روبروی ورزشگاه شهید شیرودی فعلی به مدیریت شادروان شکوهی گشایش یافت . ورزشگاه شهید شیرودی ( امجدیه سابق) نیز همزمان با ورزشگاه بوستان ورزش با یک زمین تنیس درمحل کنونی افتتاح و نخستین مسابقات قهرمانی تنیس کشور در سال 1318 در همین ورزشگاه برگزار گردید. گفتنی است که ورزش تنیس بخاطر حضور اتباع انگلیسی در آبادان رونق خاصی داشت و اولین مسابقه تنیس بین تیم های آبادان و تهران به سالهای 1317-1320بر می گردد. پس از جنگ جهانی دوم مسابقات قهرمانی تنیس کشور تاسال 1322 جریان داشت که برادران نعمانی ( هانری وژوزف ) در صدر بازیکنان قرار داشتند .از سال 1322-1332مقام قهرمانی تنیس کشور در اختیار ژرژ آفتاندلیان قرار داشت.) اولین سالی که ایران در جام دیویس شرکت نمود 1959 بود. تیم تنیس جام دیویس ایران به مدت 31 سال در جام دیویس بازی کرده و مجموعا 64 بازی انجام داده است ) که حاصل آن 32 برد و32باخت بوده : بیشترین برد از آن منصور بهرامی با 24 برد.ث بیشترین بازی برنده سینگل از آن تقی اکبری با 17 برد . بیشترین بازی برنده دوبل ازآن کامبیز درفشی جوان با 12 برد. بهترین تیم دوبل از آن کامبیز دزفشی جوان و مصطفی صالح با 6 برد . طولانی ترین بازیها از آن کامبیز درفشی جوان با 22بازی . و بیشترین سال عضویت در تیم دیویس کاپ از آن تقی اکبری با15 سال است.

امتیاز دهی

در سطح حرفه ای مسابقات می توانند در حد اکثر 3 ست، یا حد اکثر 5 ست برگزار شوند. در مسابقات گرند اسلم، جام دیویس و فینال المپیک مردان بازی ها به شیوهی دوم انجام میشوند. این در حالی است که بازی های زنان همواره حد اکثر 3 ست هستند. بازيکني که زودتر شش «گيم» را بگيرد برنده «ست» مي شود. البته به شرطي که دو گيم از حريف جلوتر باشد. هر جا که لازم باشد بايد ست را ادامه داد تا اين در اختلاف حاصل گردد. روش امتياز بندي ديگري که مي تواند جايگزين روش ذکر شده باشد، روش «تاي-بريک» است به شرط آنکه تصميم به استفاده از آن پيش از برگزاري مسابقه اعلام شده باشد. در اين صورت قوانين زير بايد رعايت گردد: اين روش هنگامي به اجرا در مي آيد که نتيجه برابر «شش» از نظر گيمي حاصل شده باشد. از اين روش نمي توان در ست سوم در بازي سه «سته» و در «ست» پنجم در بازي پنج «سته» استفاده نمود بايد روش عادي يعني برد و يا اختلاف دو گيم اجرا گردد مگر اينکه پيش از مسابقه به نحو ديگري اتخاذ تصميم شده باشد. در يک گيم «تاي-بريک» روش زير اعمال مي شود. بازيکني که زودتر 7 امتياز را بگيرد، برنده گيم و ست مي شود به شرط آنکه دو امتياز از حريف جلوتر باشد. اگر امتياز (برابر شش) شود، گيم بايد ادامه يابد تا اين اختلاف حاصل شود. در روش «تاي-بريک» امتياز دهي بايد از سيستم عددي انجام شود. بازيکني که نوبت سرويس او باشد براي تعيين امتياز اول سرويس مي کند. حريف او براي تعيين امتيازات دوم و سوم سرويس مي کند و از آن به بعد هر بازيکن به تناوب براي دو امتياز بعدي سرويس مي کند تا برنده گيم مشخص شود. از امتيازات اول بايد به تناوب از نيمه راست و چپ سرويس کرد، که در ابتدا از نيمه راست شروع مي شود. اگر سرويس از نيمه اشتباه زمين زده شود و معلوم نگردد تمام نتايج بازي که از آن سرويس يا سرويسهاي اشتباه در محل سرويس به محض آشکار شدن بايد تصحيح شود. (توضيح آنکه بجز براي امتياز اول که سرويس از نيمه راست زده مي شود، براي هر دو امتياز بعدي تا پايان «تاي-بريک» هر بازيکن به ترتيب اول از نيمه چپ و سپس از نيمه راست سرويس مي کند) بازيکنان بايد پس از هر شش امتياز و در خاتمه گيم «تاي-بريک» اقدام به تعويض زمين بنمايد. شیوه ی امتیاز دهی در گیم های معمولی بدین صورت است: هر گاه بازیکنی امتیاز اول را بگیرد امتیاز 15 برای آن بازیکن ثبت می‏شود. با گرفتن امتیاز دوم، امتیاز 30 اعلام می‏شود. با گرفتن امتیاز سوم امتیاز آن بازیکن 40 اعلام می‏شود. هر گاه بازیکن امتیاز چهارم را نیز بگیرد، امتیاز به صورت اعلام «گیم» مشخص می‏شود. مگر اینکه: اگر هر یک از دو بازیکن سه امتیاز بگیرند، حساب امتیاز «برابر» (دیویس) اعلام می‏شود و امتیاز گرفته شده توسط یک بازیکن به عنوان (آوانتاژ) «امتیاز» مثبت اعلام می‏شود. اگر همین بازیکن امتیاز دیگری بگیرد، برنده «گیم» می‏شود. ولی اگر حریف امتیاز بعدی را بگیرد، حساب امتیازات دوباره به صورت «برابر اعلام می‏شود. این کار به همین ترتیب ادامه می‏یابد تا آنکه یکی از بازیکنان پس از اعلام نتیجه برابر دوباره امتیاز بگیرد که نتیجه «گیم» به نفع آن بازیکن اعلام می‏شود. ^[۱]

زمین‌های تنیس

زمین خاکی یا تنیس خاکی
زمین چمن
سالن تنیس یا Indoor
زمین آسفالت (نوع بسیار نرم آسفالت ورزشی) یا Hard Court

راکت تنیس

راکت تنیس از بخش‌های زیر تشکیل شده است :

صفحه یا Head
زه یا String
دسته یا Grip

معیار انتخاب راکت تنیس

۱. اندازه صفحه یا Head Size

۲. سایز دسته یا Grip Size

۳. وزن راکت

۴. طول راکت

۵. عرض Beam

۶. میزان کشش زه یا String Tension

رویدادهای اصلی ورزش تنیس

چهار مسابقه بزرگ جهانی که مجموعا به گرند اسلم معروف هستند و هر سال برگزار می‌شوند مهمترین مسابقات این رشته ورزشی هستند؛

معیار مهارت در تنیس

ماریا شاراپووا در حالت دفاعی.

در آمریکا و برخی کشورهای دیگر میزان مهارت بازی‌کنان تنیس با نظام رده‌بندی NTRP بیان می‌شود. این نظام را انجمن تنیس ایالات متحده در سال ۱۹۷۹ مطرح کرد و تاکنون به کار می‌رود. در این نظام مهارت بازی‌کن با عددی بین ۱٫۰ تا ۷٫۰ بیان می‌شود. اعداد دیگر که میان این دو عدد قرار دارد هریک به اندازه ۰٫۵ از عدد پیشین بیش‌تر است. بدین ترتیب سیزده رده داریم. در زیر توضیح هریک از این سیزده رده آمده است:

۱٫۰ این بازی‌کن تازه می‌خواهد تنیس را شروع کند.
۱٫۵ این بازی‌کن تجربه‌ای ندارد و بیشتر در تلاش است که توپ را در بازی نگه‌دارد.
۲٫۰ این بازی‌کن به تجربه بیشتر نیاز دارد. ضربه‌های او آشکارا اشکال دارد ولی می‌داند که در بازی تک‌نفری با دونفری باید چگونه و کجای زمین بازی کند.
۲٫۵ این بازی‌کن می‌تواند حدس بزند که توپ از کجا سر در می‌آورد ولی در رسیدن به آن مشکل دارد. می‌تواند با بازی‌کنی در سطح خودش چند ضربه پشت سر هم مبادله کند.
۳٫۰ این بازی‌کن در زدن ضربه‌هایی با توان متوسط نسبتا موفق و یک‌دست عمل می‌کند ولی نمی‌تواند همه ضربه‌ها را درست بزند و ضربه‌هایش از نظر جهت و عمق و توان تنوع ندارد. در بازی دو نفره بیشتر یکی جلو می‌ایستد و یکی عقب.
۳٫۵ این بازی‌کن در زدن ضربه‌های متوسط به حد اطمینان‌پذیری رسیده ولی ضربه‌هایش هنوز عمق و تنوع ندارد. می‌تواند با حالت تهاجمی در جلوی تور بازی کند. در بازی دونفره دارد به همکاری تیمی نزدیک می‌شود.
۴٫۰ ضربه‌های این بازی‌کن چه در فورهند و چه در بک‌هند، و در کنترل جهت‌ها و عمق ضربه‌ها، اطمینان‌پذیر است. در اجرای لاب و والی و ضربه‌های از بالای سر موفقیت دارد. در ضربه‌های سرویس گاه باعث خطای حریف می‌شود. ممکن است رلی‌ها را به خاطر بی‌صبری ببازد. به روشنی در بازی دونفره همکاری تیمی نشان می‌دهد.
۴٫۵
۵٫۰
۵٫۵
۶٫۰
۶٫۵
۷٫۰ این بازی‌کن از راه جایزه‌های مسابقه‌های حرفه‌ای نان می‌خورد.